MONTAUVILLE, 1 augustus 2015 / Hier in Lotharingen is de oorlog nooit ver weg. Vandaag liep ik langs een groot monument midden in het Bois-le-Prêtre, een bosgebied in de heuvels bij Montauville. Het monument staat er ter nagedachtenis aan een grote veldslag, in 1914-1915.
Je kon het een beetje zien, in het bos is nog altijd een grote wirwar aan loopgraven zichtbaar. Er hingen foto’s op een bord met uitleg – in de oorlog werd het bos helemaal vernietigd, onder andere doordat de legers elkaar bestookten met vlammenwerpers.
Oorlog is in deze streek meer dan ’14-’18, of ’40-’45. Het is vooral Frankrijk-Duitsland. Nadine, mijn AirBnB-host in Sainte-Ruffine, sprak ook over de oorlog.
Zij had het echter over 1870, de Frans-Duitse oorlog. Door de Fransen begonnen, en verloren. Lotharingen werd Duits bezit. Ik liep gisteren langs een monument voor 1870, ter nagedachtenis aan zowel de Pruissen als de Fransozen die omgekomen waren. De Pruissische gevallenen waren deels weggekrast.
Lotharingen naar Duitsland, het was een grote vernedering voor Frankrijk en daarmee een belangrijke aanleiding voor de eerste wereldoorlog. In 1919 werd Lotharingen met het verdrag van Versailles weer Frans, tot vernedering van de Duitsers, die er in 1938 weer de baas werden, voor een paar jaar.
Vorige week liep ik door Remich. Schengen ligt er op steenworpafstand. Ze vieren daar dit jaar 30 jaar “Schengen”. Al 30 jaar kunnen wij, Duitsers, Fransen, Portugezen en vele andere Europeanen zonder grenscontrole rondreizen. Ik ben door vier landen gelopen, niemand vond er wat van. Toch mooi dat dat zo maar kan. Honderd jaar geleden zou ik al bij mijn eerste grensovergang bij Achel geëlektrocuteerd zijn, door een groot hek onder 2.000 volt wisselspanning.
Sinds kort is het hek bij Calais te bewonderen.