UTRECHT, 20 juni 2015 / Eergisteren werd 200 jaar Slag bij Waterloo herdacht, zo meldde het Journaal. Nederland deed niet mee, wij herdachten onze Slag bij de Pyramide van Austerlitz. Die Pyramide is een monument ter ere van Napoleon, gebouwd door zijn generaal Auguste de Marmont. Austerlitz was in die tijd een legerkamp op de heide tussen Zeist en Amersfoort, waar de troepen van De Marmont oefenden. De bospaden zijn er nog altijd mijlenver kaarsrecht, hier konden de soldaten 20 man breed lekker marcheren. Het kamp is vernoemd naar Austerlitz in Tsjechië, waar Napoleon succesvol slag leverde tegen de Russen en de Oostenrijkers.
Ik besloot om naar de Pyramide te wandelen. Het was vermoeiend, met een rugzak die voelde als een goedgevulde oorlogskas voor mijn veldtocht op Rome.
Het Journaal merkte op dat Waterloo voor eeuwig verbonden is met Napoleon, de verliezer van de Slag. Je kunt in Waterloo heel veel theeblikken, gummetjes en kaartspelen van de kleine generaal kopen. Maar nauwelijks iets van Lord Wellington, de overwinnaar die dag. Zo zie je maar, verliezen kan tot grotere verering leiden dan winnen.
Ik kreeg voor mijn verjaardag een boek over Napoleon. Fascinerende man. Een van de dingen waar ik me over verbaasde, was zijn dadendrang. Napoleon ging op zijn tiende naar een militair internaat, 500 km van huis. Dat zal wel vooral de dadendrang van zijn moeder zijn geweest, maar toch. Op zijn 19de was hij leidinggevend officier in het Franse leger, op zijn 24ste begon de zegetocht van le patron met de verovering van de Zuid-Franse stad Toulon op de Engelse en Spaanse bezetters. Op zijn 27ste leidde generaal Napoleon het Franse leger naar fameuze overwinningen in Italië. Met drie veldslagen en 100 km marsafstand verdreef hij binnen vier dagen Oostenrijk uit Noord-Italië. Heel Frankrijk lag aan zijn voeten.
Toen mijn kinderen tien waren, bracht ik ze naar school, 1 km van huis, zette ze in de klas af en haalde ze weer op na school. Toen mijn oudste 19 was, leerde hij die grondbeginselen van de Politicologie. Het leveren van veldslagen hoorde daar nog niet bij. En ik reken er niet op dat een mijn kinderen op hun 27e heel Nederland aan zijn voeten zal hebben liggen. Nergens voor nodig.
Voor Napoleon bleef het niet bij Italië. Hij maakte een compleet nieuwe staatsinrichting, schreef een burgerlijk wetboek, ontwierp een nieuw schoolsysteem en voerde het rechtsrijden in.
Op zijn 29ste leidt hij een veldtocht naar Egypte. Een jaar later is hij, 30 jaar oud, alleenheerser over 25 miljoen Fransen, eerst als “eerste Consul voor het leven”, vanaf zijn 35ste als keizer. Hij raast door Europa met zijn alles verwoestende Grande Armée – 700.000 man sterk. Uiteindelijk drijft hij, 43 jaar oud, het Russische leger achteruit tot voorbij Moskou, om vervolgens teruggejaagd te worden tot de oevers van de Berezina aan de Russische grens. Daarvandaan vlucht hij met de staart tussen de benen terug naar Parijs, met achterlating van meer dan 650.000 dode soldaten en 175.000 dode paarden. Op zijn 49ste vindt hij definitief zijn Waterloo, in Waterloo.
Wat een ambitie, wat een dadendrang. Hoe anders is het nu. Verwonderd zijn we over Jesse Klaver, die op zijn 29ste fractievoorzitter van GroenLinks wordt. Is dat niet wat jong? Generaal of keizer word je pas na je vijftigste. Hoogleraar, staatsman of lid van een RvC vaak pas nog later. Ik word 50, “over de helft” zogezegd. Nog zoveel te doen. Een voettocht naar Rome die een beetje voelt als waterscheiding tussen wat was en wat nog komen gaat. Er gaat nog heel veel komen.
Napoleon was al klaar vóór zijn vijftigste, de wereld had aan zijn voeten gelegen, nu was hij weer terug bij af, op Sint Helena.
__________________________
Veel van deze blog heb ik ontleend aan het boek “Napoleon, de schaduw van de revolutie” van de Vlaamse schrijver / historicus Bart van Loo. En aan Wikipedia.